Các Loại Van Công Nghiệp Trong Đường Ống

Van công nghiệp là tên gọi chung cho các loại van chuyên được sử dụng cho hệ thống đường ống công nghiệp phục vụ trong các nhà máy, xí nghiệp. Vai trò của các loại van công nghiệp rất quan trọng ở trong các hệ thống đường ống của các nhà máy xí nghiệp. 

Các loại van công nghiệp phong phú và đa dạng từ kích thước, vật liệu cấu tạo, ứng dụng đến xuất xứ sản phẩm. 

Vậy nên

Để bạn có thể phân loại và lựa chọn đúng từng loại van công nghiệp cho nhu cầu của bạn thì cần đọc hết bài viết này.

Định nghĩa van công nghiệp là gì?

Van công nghiệp (Tiếng anh: industrial Valves) là tên gọi chung của các thiết bị van có nhiệm vụ đóng/ mở, điều khiển, kiểm soát lưu lượng chảy của môi chất (chất lỏng, khí, rắn, hơi…) trong đường ống.

Các loại van công nghiệp (industrial Valves) là thiết bị được sử dụng rộng rãi ở bất cứ nơi nào liên quan đến sản xuất thực phẩm, sản xuất thức ăn gia súc, sản xuất hoá chất, sản xuất nước giải khát, các ngành xử lý nước thải, trường học, bệnh viện… 

Các loại van công nghiệp trong hệ thống đường ống

Dựa vào yêu cầu sử dụng (môi chất sử dụng, vị trí lắp đặt, vị trí đóng/ mở…) để có thể lựa chọn loại van phù hợp với nhu cầu của mình.

Trong phạm vi bài viết này tôi đề cập đến hệ thống đường ống hơi (dầu nóng, hơi nóng) và hệ thống đường ống nước công nghiệp HVAC. Đây là những hệ thống phổ biến mà các loại van công nghiệp được ứng dụng nhiều.

Ở những hệ thống khác, các loại van cũng sử dụng với nguyên lý và cơ cấu vận hành tương tự.

Các loại van công nghiệp hệ hơi nóng, dầu nóng

Chúng ta thường nhìn thấy các loại van hệ hơi nóng ở các hệ thống lò hơi, các loại van thường xuất hiện ở sơ đồ bên dưới:

Hệ thống đường ống (hơi, dầu) ở hình trên bao gồm 2 đường (line) chính và đường phụ. 

• Line chính: Đồng hồ đo áp suất, water separator, van cổng, lọc y, van giảm áp, van cổng, đồng hồ đo áp suất, van an toàn, van cầu, lọc y, bẫy hơi.
• Line Phụ: van cầu.

Trong hệ thống đường hơi nóng (steam) thì các loại valve xuất hiện và có vai trò riêng biệt, chúng ta cùng điểm qua các loại valve dùng trong công nghiệp hệ hơi/ dầu nóng nổi bật nhé.

Van Cầu – Globe valve

Van Cầu (Tiếng Anh: Globe valve) còn được gọi là van chữ ngã, van yên ngựa, van cầu hơi hoặc van hơi nóng là thiết bị sử dụng phổ biến trong ngành hơi. Van cầu được sử dụng không chỉ ở hệ thống đường hơi nóng mà chúng còn được sử dụng ở các môi trường khác như khí, dầu, gas…

Sử dụng van cầu hơi bạn có thể đóng/ mở môi chất đường ống ở nhiệt độ cao. Van cầu là sản phẩm gần như là bắt buộc cho mỗi hệ thống đường ống hơi, dầu nóng.

Van Bi (Ball valve)

Van Bi (Tiếng Anh: Ball valve) còn được dịch sang Tiếng Việt là van bi, van bóng, van xả đáy, van tay gạt, van đóng nhanh…Ta sử dụng van bi để đóng/ mở dòng chảy môi chất chạy qua hệ thống đường ống. Van bi và van cầu có chức năng đóng/ mở dòng môi chất chảy trên hệ thống đường ống.

Van Giảm Áp Cho Hơi/ Pressure reducing valve

Van giảm áp (Tiếng Anh: Pressure reducing valve) hay còn gọi là van điều áp hoặc van ổn áp. Dòng sản phẩm này có nhiệm vụ giảm áp suất trong đường ống xuống giá trị mong muốn của người sử dụng. Nhắc đến van giảm áp ta có thể thấy dòng sản phẩm này được sử dụng ở nhiều nơi nên việc sản phẩm này có nhiều kiểu dáng và lắp ở nhiều vị trí là điều bình thường. 

Xét về cấu tạo, van giảm áp được chia ra làm 2 loại chính sau: van giảm áp trực tiếp và van giảm áp gián tiếp. Nhưng dù là cấu tạo gì đi nữa thì van giảm áp nhiệm vụ chính là được dùng để điều chỉnh áp suất trong hệ thống đường ống cho phù hợp với mục đích sử dụng. Trong hệ thống đường hơi sẽ bao gồm đường hơi chính và đường hơi sử dụng, vậy nên van giảm áp là một trong những loại van thường xuất hiện ở trên đường ống. 

Ví dụ thực tế: Áp suất đường ống đang là 10 bar và bạn muốn dùng áp suất tầm 6 bar thì bạn cần sử dụng van giảm áp để giảm áp suất trên đường ống từ 10 bar xuống 6 bar.

Van Một Chiều Hơi/ Check valve

Van một chiều (Tiếng Anh: Check valve) là sản phẩm được sử dụng để cho phép dòng môi chất chảy qua và chống hiện tượng trả ngược lại của môi chất. Điều này cực quan trọng trong đường ống bởi các hiện tượng thủy kích hay sự cố nếu bạn không trang bị van một chiều thì rất dễ gây hư hại cho các thiết bị khác.

Trên hệ thống đường ống, chúng ta có thể chia van một chiều ra 3 loại phổ biến sau: van một chiều loại chữ ngã và van một chiều lá lật, van một chiều dạng lò xo đĩa. 

Bẫy hơi/ steam trap

Bẫy hơi (Steam trap) là thiết bị vô cùng quan trọng trong hệ thống đường ống. Các loại bẫy hơi được dùng để lọc hơi nước ngưng tụ hoặc không khí không ngưng tụ ngoài hơi nước mà không để rò rỉ hơi nước ra ngoài và ngoài ra bẩy hơi có tác dụng điều chỉnh và kiểm soát tốc độ hơi nước trong đường ống một cách hiệu quả.

Trong thực tế bạn có thể gặp các loại bẫy hơi phổ biến như: bẫy hơi gầu ngược, bẫy hơi phao, bẫy hơi đồng tiền…

Van An Toàn/ Safety valve

Bên cạnh các loại valve công nghiệp thường xuyên sử dụng như van cầu hơi, van cổng, lọc y, van một chiều thì van an toàn là một trong những thiết bị cần thiết trong hệ thống đường ống. Nhiệm vụ chính của van an toàn là đảm bảo áp suất trên hệ thống đường ống không vượt quá áp suất quy định. 

Trên hệ thống đường ống không phải lúc nào cũng hoạt động bình thường. Khi xảy ra sự cố, áp suất suất trên đường ống sẽ tăng đột ngột điều này sẽ làm hư hại các thiết bị khác. Việc lắp đặt van an toàn trên đường ống giúp đảm bảo hệ thống hoạt động bình thường và có nhiệm vụ bảo vệ các thiết bị, tránh những hư hại không đáng có.

Van an toàn được ưu tiên dùng với nguồn gốc xuất xứ từ EU/ G7, bởi tính chất quan trọng của thiết bị, ảnh hưởng cả đường ống. 

Khi đường ống quá áp, van an toàn xả áp để trung hòa áp trong đường ống. Van an toàn trong hệ hơi có 2 loại kết nối phổ biến: van an toàn nối ren và van an toàn nối bích.

Các thương hiệu van an toàn bạn nên sử dụng: van an toàn LESER/ Đức, Van an toàn zetkama/ Ba Lan, Van An Toàn Ari/ Đức, Yoshitake, YooYoun/ Korea…

Kính Quan Sát/ Sight glass

Kính quan sát là thiết bị được sử dụng trên hệ thống đường ống hơi, nước, dầu nóng. Kính quán sát giúp ta có thể sử dụng mắt thường để có thể quan sát được dòng chảy của môi chất trong đường ống. Việc dùng mắt thường có thể quan sát dòng chảy giúp ta có thể kiểm soát được hệ thống hoạt động ổn định hay không, để từ đó đưa ra những quyết định cho hệ thống đường ống. 

Đồng hồ đo áp suất (Pressure gauge)

Đồng hồ đo áp suất (Tiếng Anh: Pressure gauge) là thiết bị được sử dụng để đo áp suất lưu chất giúp việc kiểm soát những lỗi xảy ra trên hệ thống đường ống. 

Ngoài những thiết bị đã liệt kê ở trên, hệ thống đường ống hơi nóng, dầu nóng còn có các thiết bị khác như: khớp nối mềm inox, khớp nối mềm BE, đồng hồ đo áp suất…

Các Loại Van Công Nghiệp Hệ Nước

Với hệ thống van hệ nước, bạn sẽ dễ dàng điểm danh các loại van hệ nước dưới đây, vì chúng thường xuyên xuất hiện trên đường ống: van bướm, van cổng, lọc Y, khớp nối mềm…

Van Bướm/ Butterfly valve

Van Bướm: (Tiếng Anh: Butterfly valve) thường được gọi là van cánh bướm hay van bướm công nghiệp… Van bướm có cấu tạo khá đơn giản, chúng có nhiệm vụ đóng/ mở môi chất chạy qua đường ống. 

Lý do van bướm được sử dụng phổ biến so với các loại khác là van bướm có cấu tạo đơn giản, dễ dàng lắp đặt và bảo trì mới. Bên cạnh đó yếu tố không thể kể đến là van bướm thường có giá thành rẻ hơn so với các loại valve công nghiệp khác.

Van Cổng/ Gate valve

Van cổng (Tiếng Anh: Gate valve) hay còn gọi là van cửa. Đây là loại valve công nghiệp được sử dụng phổ biến trong đường ống. Hầu hết đường ống nước, ống hơi nào đều có sự xuất hiện của loại van này.

Van cổng là loại van chuyên dùng đóng/ mở lưu chất trên đường ống. Đúng như tên gọi của nó thì van có cấu tạo cánh van chạy lên chay xuống giống như một cánh cổng nên gọi là van cổng (van cửa).

Van một chiều /Check valve

Van một chiều (Tiếng Anh: Check valve) còn được biết đến là sản phẩm chỉ cho môi chất chảy một chiều và không cho môi chất chảy ngược lại. 

Trên hệ thống đường ống nước, các loại van một chiều gồm: van một chiều lá lật, van một chiều đĩa, van một chiều cánh bướm…Các loại van một chiều khác nhau có cấu tạo khác nhau và cũng có công dụng đặc biệt của chúng. 

Khớp nối mềm cao su/ rubber expansion joint

Khớp nối mềm cao su (Tiếng Anh: rubber expansion joint) là thiết bị co giản trên hệ thống đường ống giúp giảm rung động và tiếng ồn trên đường ống.

Việc sử dụng khớp nối mềm cao su giúp việc kết nối các loại van hay thiết bị trên đường ống trở nên dễ dàng. 

Các loại tiêu chuẩn đường ống công nghiệp hiện nay

Việc xác định tiêu chuẩn đường ống chính là xác định các tiêu chuẩn của các loại van.

Bởi nếu bạn mua không đúng chuẩn thì sẽ dẫn đến trường hợp mua về nhưng không sử dụng được.

Trong trường hợp bạn mua các loại van dùng trong công nghiệp về để thay thế thì hãy để ý đến các tiêu chuẩn kết nối cơ bản này.

Hiện nay, có các tiêu chuẩn valve công nghiệp phổ biến sau, bạn cần phải chắc chắn rằng loại van bạn đang có nhu cầu mua về sử dụng đúng tiêu chuẩn van mà kỹ thuật đang đề ra. 

Tiêu chuẩn kích thước cơ bản phố biến hiện nay:

• Tiêu chuẩn mặt bích JIS (JIS 5K, JIS 10K, JIS 16K, JIS20K) – Tiêu chuẩn Công nghiệp Nhật Bản.
• Tiêu chuẩn mặt bích DIN (DIN PN16, DIN PN25, DIN PN40…) – Tiêu chuẩn Đức.
• Tiêu chuẩn mặt bích ANSI (ANSI 125, ANSI 150#, ANSI 300#, ANSI 600#…) – Tiêu chuẩn hiệp hội kỹ sư cơ khí Hoa Kỳ.

(Mọi sao chép vui lòng để lại nguồn)