Van an toàn (safety valve) thiết bị bảo vệ hệ thống đường ống hoạt động ổn định.

Van an toàn luôn đảm bảo rằng áp suất trong đường ống hoạt động ổn định, không vượt quá mức áp cho phép

Van an toàn (Tiếng Anh: Safety Relief Valve) là dạng van chuyên dùng để điều chỉnh áp suất trong đường ống hoặc bồn chứa khí hay chất lỏng. Van an toàn có nhiệm vụ bảo vệ các thiết bị lắp đặt trên cùng đường ống tránh khỏi hiện tượng tăng áp đột xuất gây ảnh hưởng, hư hại hệ thống vận hành.

Nguyên lý hoạt động van an toàn

Valve an toàn có nhiệm vụ chính là bảo vệ hệ thống tránh khỏi sự tăng áp vượt quá giá trị cài đặt sẵn.

Trong quá trình làm việc, van an toàn luôn ở trạng thái thường đóng. Khi áp suất trong hệ thống đường ống vượt quá giá trị cài đặt, lúc này van an toàn sẽ hoạt động và cho phép môi chất xả ra môi trường hoặc có thể xả về bồn chứa.

Các bộ phận chính van an toàn

Van an toàn gồm các bộ phận chính sau:

a/ Thân van: Đây là bộ phận cấu tạo nên van an toàn. Thân valve là phần chính của một van an toàn và thường được làm từ các vật liệu như: đồng, gang, thép, inox…

b/ Nắp van: Phần đóng lại của van giúp van không bị ba dớ, ảnh hưởng tác động bên ngoài vào.

c/ Đĩa van: Là bộ phần tiếp xúc trực tiếp với môi chất.

d/ Lò xo: Là bộ phận điều chỉnh áp suất tăng/ giảm.

e/ Tay van: Mỗi van an toàn được cài đặt mức áp suất riêng biệt, khi áp suất đường ống vượt ngưỡng thì van an toàn sẽ hoạt động. Trong trường hợp bạn cần tác động trực tiếp thì tay giật là bộ phận giúp bạn làm điều đó.

Phân loại van an toàn

Cũng giống như các loại van khác, ta thường phân loại van an toàn dựa trên các yếu tố sau: vật liệu, kiểu kết nối, ứng dụng, thương hiệu/ nguồn gốc.

a/ Vật liệu.

Các loại van an toàn được ứng dụng cho nhiều ứng dụng khác nhau, bao gồm các ứng dụng sau: gas, dầu khí, hơi, hơi nước, nước, dầu nóng… Mỗi loại môi chất sẽ phù hợp với từng loại vật liệu cấu tạo. Chính bởi thế ta phân biệt các loại valve an toàn dựa trên vật liệu như sau:

• Van an toàn đồng: Sản phẩm đường làm từ vật liệu đồng, được ứng dụng nhiều cho các môi trường nước, khí, gas.

• Van an toàn gang
• Van an toàn thép
• Van an toàn Inox.

b/ kiểu kết nối.

Trong bất kỳ hệ thống đường ống nào cũng sẽ có các dạng kích thước khác nhau. Ở mỗi kích thước khác nhau ta có điều kiện áp suất và nhiệt độ khác nhau. Chính bởi vậy, ta thường phân chia valve an toàn dựa trên kiểu kết nối sau:

• Van an toàn nối ren.
• Van an toàn nối bích JIS10K, DIN PN16, ANSI150, ANSI300…

c/ Ứng dụng.

Các loại valve công nghiệp hay cụ thể là valve an toàn đều được sử dụng ở nhiều điều kiện và ứng dụng khác nhau. Thực tế xét trên ứng dụng ta chia valve an toàn thành các phân loại sau:

• Valve an toàn hơi.
• Valve an toàn dầu nóng.
• Valve an toàn khí.
• Valve an toàn nước.
• Valve an toàn gas.
• …

d/ Thương hiệu/ nguồn gốc.

Các sản phẩm công nghiệp là sản phẩm đặc thù và mang tính kỹ thuật cao. Chính bởi vậy, vấn đề về thương hiệu sản phẩm cũng như nguồn gốc xuất xứ là một trong những yếu tố khiến khách hàng quan tâm.

Những lưu ý khi lắp đặt van an toàn

Safety valve (Valve an toàn) là sản phẩm quan trọng trên hệ thống đường ống. Để đảm bảo an toàn và hiệu suất hoạt động, nhà sản xuất khuyến nghị rằng khách hàng nên tuân thủ hướng dẫn lắp đặt và tham khảo tài liệu lắp đặt của nhà sản xuất và có thể tham khảo cách lắp đặt như sau để thực hiện quy trình lắp đặt đúng cách:

Hầu hết các loại van bị hư hại ở phần đĩa bởi lý do bụi bẩn, cáu cặn lẩn trong đường ống. Để đảm bảo không có vật thể lạ đi qua valve, hệ thống phải được xả sạch trước khi lắp đặt valve an toàn và valve phải được lắp ở nới không thể tích tụ cáu cặn, bụi bẩn, mảnh vụn.

Với các hệ thống hơi (steam), việc đảm bảo hơi nước không ngưng tụ trên đường ống là điều vô cùng quan trọng. Van an toàn được lắp đặt như hình dưới sẽ giúp tránh hiện tượng trên.

Với những vị trị mà valve an toàn được lắp đặt ở bên dưới đường ống, hơi nước sẽ ngưng tụ lấp đầy đường ống và lằm ướt mặt phía trên của đế của valve an toàn. Dạng lắp đặt này không được khuyến khích (lắp đặt sai).

Ngoài ra, phải đảm bảo rằng hệ thống đường ống sẽ thoát được nước ra ngoài và không để xảy ra tình trạng tắc ngẽn ở đầu xả.