Van một chiều là gì? Cấu tạo van 1 chiều

Van một chiều là thiết bị được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ các hệ thống dân dụng như cấp thoát nước ở tòa nhà, trung tâm thương mại, khách sạn,… đến các hệ thống công nghiệp như dẫn nguyên liệu, nhiên liệu hay phòng cháy chữa cháy tại các nhà máy, xí nghiệp.

Vậy van một chiều là gì? Trong nội dung dưới đây, mời bạn đọc cùng Cao Phong khám phá chi tiết những thông tin quan trọng liên quan đến loại van này, còn được biết đến với tên gọi check valve.

Van một chiều là gì? Chức năng của van một chiều?

Van một chiều là thiết bị chuyên dùng để kiểm soát dòng chảy lưu chất, chỉ cho phép lưu chất đi qua theo một hướng cố định và ngăn không cho dòng chảy quay ngược trở lại. Điểm nổi bật của van là khả năng vận hành tự động dựa vào áp lực dòng chảy, giúp bảo vệ hiệu quả các hệ thống đường ống, thiết bị bơm hay bình chứa trong quá trình vận hành. Bên cạnh đó, van còn đóng vai trò giảm thiểu rủi ro liên quan đến hiện tượng rò rỉ hoặc hỏng hóc hệ thống, hỗ trợ điều hướng lưu chất khi có sự cố xảy ra.

Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của van một chiều

Hiểu rõ cấu tạo van 1 chiều sẽ giúp bạn lựa chọn và sử dụng thiết bị đúng cách, từ đó tăng hiệu quả vận hành và kéo dài tuổi thọ đường ống.

Cấu tạo

Van một chiều tồn tại dưới nhiều dạng như: van lá lật, van cánh bướm, van lò xo, v.v… Dù có sự khác biệt về kiểu dáng, chất liệu, kiểu kết nối hay phương pháp vận hành, nhưng nhìn chung, các loại van này đều có cấu trúc tương đồng. Dưới đây là cấu tạo cơ bản của van một chiều lá lật kiểu mặt bích – một trong những dạng phổ biến nhất:

• Thân van (Body): Đây là phần vỏ chính của van, có nhiệm vụ bao bọc và liên kết các bộ phận lại với nhau. Do thường xuyên chịu áp lực lớn từ hệ thống nên thân van thường được chế tạo từ các vật liệu bền như đồng, gang, thép hoặc inox. Ngoài ra, thân van còn góp phần quan trọng vào việc định hình, bảo vệ và nâng cao độ bền tổng thể của sản phẩm.
• Nắp van (Cover Plate): Là phần đậy phía trên của thân van, thường có dạng mặt bích kín và được gắn chặt vào thân van bằng bu lông. Bộ phận này không chỉ giúp đảm bảo độ kín, chống rò rỉ mà còn tạo điều kiện thuận lợi khi cần tháo lắp, bảo trì hoặc sửa chữa bên trong van.
• Đĩa van (Disc): Có dạng hình tròn và được thiết kế lớn hơn đường kính dòng chảy bên trong thân van. Đây là bộ phận chính tiếp xúc với môi chất và thường làm từ vật liệu có khả năng chống ăn mòn, chịu nhiệt và áp suất cao. Đĩa van được gắn vào thân thông qua bản lề, giúp nó có thể chuyển động đóng mở tùy theo áp lực dòng chảy. Khi dòng chảy đủ mạnh, đĩa van sẽ bật lên, van mở. Khi áp suất giảm hoặc dòng chảy ngược, đĩa hạ xuống vị trí đóng để ngăn chất lỏng hoặc khí chảy ngược.
• Ghế van (Body Seat): Là vị trí tiếp xúc giữa đĩa van và thân van khi van đóng. Ghế van đảm bảo độ kín khít để ngăn không cho dòng lưu chất chảy ngược.
• Bản lề & chốt bản lề (Hinge & Hinge Pin): Cơ cấu này giúp định vị và cố định đĩa van vào bên trong thân van. Nhờ đó, đĩa van chỉ chuyển động theo hướng nhất định và đảm bảo vận hành chính xác theo nguyên lý thiết kế.
• Gioăng làm kín (Gasket): Đây là vòng đệm nằm giữa mặt bích của thân van và nắp van. Gioăng có nhiệm vụ ngăn chặn rò rỉ lưu chất ra ngoài, đảm bảo hệ thống vận hành an toàn và hiệu quả.

Nguyên lý vận hành

Khi không có lưu chất đi qua, lực đàn hồi của lò xo sẽ giữ đĩa van áp sát vào vị trí đóng, ngăn chặn hoàn toàn dòng chảy theo chiều ngược.

Khi lưu chất bắt đầu di chuyển, áp suất và vận tốc của dòng chảy sẽ tác động trực tiếp lên đĩa van. Ban đầu, lực tác động này còn yếu và chưa đủ để thắng được lực đàn hồi từ lò xo. Tuy nhiên, khi áp suất tăng lên đến một ngưỡng nhất định, lực từ lưu chất vượt qua lực của lò xo, khiến đĩa van mở ra và cho phép dòng chảy đi qua. Ngược lại, khi áp suất giảm xuống dưới mức cần thiết hoặc dòng lưu chất ngừng lại, lò xo sẽ tự động đẩy đĩa van trở lại vị trí đóng, giúp van khép kín trở lại.

Ứng dụng thực tế của van một chiều

Van một chiều hiện đang đóng vai trò quan trọng trong nhiều hệ thống kỹ thuật và công trình dân dụng. Loại van này có thể được bắt gặp ở hầu hết các tòa nhà, chung cư, nhà máy hay khu công nghiệp. Một số hệ thống điển hình thường sử dụng van một chiều gồm:

• Hệ thống máy bơm (cấp thoát nước, chữa cháy,…): Van một chiều có nhiệm vụ ngăn dòng chảy ngược, góp phần bảo vệ máy bơm khỏi hiện tượng tụt áp hoặc khi bơm ngừng hoạt động đột ngột.
• Hệ thống lò hơi: Trong các hệ thống nồi hơi, van một chiều giúp ngăn không cho nước trong nồi bị đẩy ngược về bồn chứa khi dòng cấp nước bị gián đoạn.
• Hệ thống bẫy hơi: Van một chiều được lắp sau bẫy hơi nhằm ngăn hiện tượng hồi lưu của dòng ngưng, từ đó bảo vệ bẫy hơi tránh bị hư hỏng do áp suất tăng đột ngột trong đường ống.

Cao Phong – Đối tác cung cấp van một chiều chính hãng, đáng tin cậy

Với bề dày kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết bị công nghiệp cùng đội ngũ kỹ thuật viên am hiểu chuyên sâu, Cao Phong tự hào là một trong những nhà cung cấp van công nghiệp hàng đầu trên thị trường – đặc biệt trong các ngành công nghiệp trọng điểm như dầu khí, hóa chất, phân bón và năng lượng.

Chúng tôi sẵn sàng tư vấn, hỗ trợ khách hàng lựa chọn sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng thực tế, tối ưu về hiệu suất và chi phí. Nhờ sự am hiểu kỹ thuật và sự tận tâm trong từng dự án, Cao Phong cam kết mang đến giải pháp hiệu quả và đáng tin cậy nhất.

Để đảm bảo độ bền và độ an toàn cao cho hệ thống vận hành của quý khách, chúng tôi chỉ cung cấp các dòng van có nguồn gốc rõ ràng từ các quốc gia thuộc khối EU, G7 hoặc Hàn Quốc. Hiện tại, Cao Phong đang là đơn vị phân phối chính thức của nhiều thương hiệu van uy tín đến từ các khu vực công nghiệp phát triển này.

Chúng tôi luôn sẵn sàng phục vụ mọi nhu cầu của quý khách. Vui lòng liên hệ theo thông tin dưới đây để được hỗ trợ chi tiết.